Tượng đài bảo vệ An ninh Tổ quốc tọa lạc tại vị trí trung tâm của Khu di tích
Tượng đài được tạo tác từ chất liệu đá tự nhiên với hình khối trung tâm được làm bằng đá granite, tượng đài có chiều cao 21,6m, đường kính lớn nhất là 4,5m (phần hình tượng nhân vật), nhỏ nhất là 3,5m (thân tượng đài); riêng khối cờ và khối nhân vật cao 11,1m đặt trên khối bệ trụ tròn cao 10,2m, tổng trọng lượng khoảng 450 tấn.
Tượng đài quay theo hướng Nam, hướng về Thủ đô Hà Nội - Trái tim của Tổ quốc; phía trước là Quảng trường 19/8 và cánh đồng Lũng Cò. Tổng thể Tượng đài mang hình khối thanh bảo kiếm (bảo vệ và thực thi luật pháp); bố cục chia làm 3 phần: Phần đế, phần thân và phần hình khối các nhân vật.
Tượng đài bảo vệ an ninh Tổ quốc - Nơi diễn ra các hoạt động dâng hương, dâng hoa báo công
Đế tượng đài hình vuông, giật cấp cùng các cánh hoa sen cách điệu, biểu thị cho sự nghiêm minh của pháp luật, sự vững chắc, trong sạch của lực lượng Công an nhân dân. Phần thân tượng đài hình tròn với những đường khắc xoáy hướng lên trên, biểu thị cho sự trưởng thành, lớn mạnh không ngừng của lực lượng Công an nhân dân qua các thời kỳ cách mạng. Phần hình khối nhân vật được bố cục gồm các nhân vật đại diện cho các lực lượng tham gia bảo vệ an ninh Tổ quốc. Hình tượng trung tâm (trực diện) là hai chiến sĩ mang trang phục lực lượng An ninh nhân dân và Cảnh sát nhân dân; một chiến sĩ tay nâng cao chim bồ câu thể hiện khát vọng hòa bình và biểu thị tư tưởng lực lượng Công an nhân dân luôn chiến đấu, hi sinh vì bình yên cuộc sống và hạnh phúc của Nhân dân. Tiếp đến, một bên là hình tượng người chiến sĩ “An ninh giải phóng” đầu đội mũ tai bèo, tay bồng súng - Đại diện cho lực lượng An ninh miền Nam thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, cứu nước; một bên là hình tượng người chiến sĩ với tai nghe đang thực hiện liên lạc vô tuyến - lực lượng khoa học, kỹ thuật Công an nhân dân; phía sau là hình tượng quần chúng tham gia bảo vệ an ninh Tổ quốc. Cao nhất của tượng đài là Cờ Tổ quốc và Cờ Đảng tung bay cùng thanh bảo kiếm, tượng trưng cho ý chí, quyết tâm bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ Đảng; đồng thời, mang hình tượng cây bút - Viết tiếp những trang sử vẻ vang của lực lượng Công an nhân dân Việt Nam.
Thực hiện: Chẩu Diệm
