Do đó, việc nâng cao khả năng ứng phó với thách thức cũng như phòng ngừa, kiểm soát rủi ro kinh doanh là một yêu cầu cấp thiết đối với các doanh nghiệp, hợp tác xã trong bối cảnh thương mại điện tử đã, đang trở thành phương thức kinh doanh phổ biến hiện nay.
Rủi ro đó có thể xuất phát từ bên ngoài như tội phạm công nghệ cao, gian lận thương mại, cạnh tranh không lành mạnh nhưng cũng có thể đến từ chính nội bộ doanh nghiệp như thông qua công tác quản trị thiếu minh bạch để trục lợi. Vì vậy, việc chủ động bảo vệ an ninh kinh tế là yêu cầu cấp thiết, gắn trực tiếp với sự phát triển bền vững của mỗi doanh nghiệp. Để phòng ngừa rủi ro doanh nghiệp, hợp tác xã cần:
1. Tăng cường kiểm soát phòng ngừa nội bộ, rà soát quy trình tài chính, mua sắm, xuất - nhập kho và các vị trí dễ xảy ra sai phạm. Mọi vấn đề liên quan đến tiền, hàng hóa, hợp đồng phải được phân quyền rõ ràng, hạn chế tối đa tình trạng một người nắm giữ quá nhiều khâu dẫn đến lạm dụng. Việc kiểm tra đột xuất ở các bộ phận nhạy cảm, cũng như cơ chế giám sát chéo, là biện pháp quan trọng để phát hiện vi phạm từ sớm.
2. Khi thực hiện các giao dịch kinh tế, nhất là những giao dịch trực tuyến cần phải kiểm tra, xác minh kỹ, toàn diện các thông tin về đối tác, nhất là khi giao dịch với đối tác mới; theo đó, doanh nghiệp cần đề nghị đối tác cung cấp các giấy tờ cơ bản để kiểm chứng mức độ uy tín, tình hình hoạt động, khả năng tài chính… đặc biệt cần chú ý đến việc lưu trữ tất cả các thông tin trong quá trình giao dịch trực tuyến, nhằm có được những tài liệu phục vụ điều tra trong trường hợp xảy ra các tranh chấp thương mại.
3. Bảo mật dữ liệu và an toàn thông tin ngày càng trở nên cấp bách; doanh nghiệp, hợp tác xã cần trang bị phần mềm bảo mật, hướng dẫn nhân viên nhận diện Email giả mạo, đường link lừa đảo, đồng thời tuyệt đối không chia sẻ tài liệu nội bộ qua mạng xã hội hay Email cá nhân. Thông tin khách hàng, đối tác, tài chính phải được quản lý theo đúng quy định, tránh để bị khai thác, mua bán trái phép.
4. Kiểm soát nhân sự, đặc biệt với các vị trí then chốt. Cần thẩm tra lý lịch, hồ sơ nhân viên ở những vị trí quan trọng, những người có khả năng tiếp cận những nội dung ký cam kết có liên quan đến bí mật doanh nghiệp, hợp tác xã. Thường xuyên giáo dục chính trị tư tưởng và nâng cao ý thức trách nhiệm cho người lao động. Ngoài ra cần có bộ phận tiếp nhận phản ánh, tố giác tiêu cực để kịp thời ngăn chặn hành vi gian lận, đề phòng lôi kéo, mua chuộc nhân viên lấy cắp dữ liệu.
5. Khi phát hiện dấu hiệu nghi ngờ như gian lận tài chính, giả mạo chứng từ, lừa đảo thương mại, thất thoát hàng hóa, tấn công mạng, đe dọa an ninh thông tin…, đề nghị doanh nghiệp, hợp tác xã chủ động phối hợp với lực lượng Công an để được hỗ trợ, xử lý kịp thời.
Phòng ngừa rủi ro cho doanh nghiệp, hợp tác xã không chỉ là nhiệm vụ của lực lượng chức năng mà còn là trách nhiệm của mỗi doanh nghiệp, hợp tác xã. Chủ động phòng ngừa rủi ro chính là bảo vệ, tài sản, uy tín, lá chắn cho doanh nghiệp, hợp tác xã ngày càng phát triển.
Phòng An ninh kinh tế Công an tỉnh Tuyên Quang
