Đây là một dạng tội phạm mới, sử dụng công nghệ cao để thao túng tâm lý và điều khiển nạn nhân từ xa, đang trở thành nỗi lo thường trực trong đời sống nhiều gia đình. Công an tỉnh Tuyên Quang tuyên truyền đến người dân, đặc biệt là các gia đình có con em đang là học sinh, sinh viên những thủ đoạn chính của loại tội phạm này và cách thức phòng tránh hiệu quả.
I. Thủ đoạn tinh vi của tội phạm "bắt cóc online"
Thủ đoạn lừa đảo này sử dụng nhiều kịch bản khác nhau, nhưng chung quy lại là nhằm thao túng tâm lý, tạo sự sợ hãi và sự nhẹ dạ, cả tin của con người.
1. Giả danh lực lượng chức năng và tạo áp lực tâm lý:
- Đối tượng thường giả danh là Công an, Kiểm sát viên, Tòa án, cơ quan thuế...gọi điện thông báo nạn nhân có liên quan đến các đường dây tội phạm nghiêm trọng như ma túy hoặc rửa tiền, hoặc vi phạm pháp luật khác.
- Chúng liên tục đưa ra các kịch bản gây áp lực tâm lý trong thời gian ngắn, để khiến nạn nhân hoang mang, sợ hãi, từ đó sẵn sàng làm theo mọi hướng dẫn của chúng để chứng minh mình "trong sạch".
2. Khống chế và giám sát nạn nhân từ xa:
- Kẻ gian yêu cầu bị hại cài đặt các ứng dụng như Zoom, mở camera, chia sẻ màn hình để dễ dàng giám sát, khống chế và dùng lời lẽ đe dọa.
- Chúng yêu cầu nạn nhân chuyển tiền để "chứng minh vô tội" hoặc yêu cầu nạn nhân đi đến nơi vắng người, thuê khách sạn/nhà nghỉ và cắt đứt mọi liên lạc với gia đình.
- Để tạo lòng tin, các đối tượng giả danh còn gọi video cho nạn nhân thấy cảnh phòng truyền thống, hội trường trụ sở hoặc các đối tượng mặc trang phục Công an, hoặc trang phục cơ quan thi hành pháp luật khác...
3. Sử dụng clip nhạy cảm để đe dọa tống tiền:
- Sau khi khống chế, chúng buộc nạn nhân cung cấp tài khoản và mật khẩu Zalo, Facebook.
- Thủ đoạn nguy hiểm nhất là chúng dẫn dụ, ép nạn nhân tự quay clip nhạy cảm hoặc clip cầu cứu. Khi đã có được clip này, đối tượng sẽ dùng nó làm "chiêu bài" để đe dọa nạn nhân và gia đình, buộc người nhà phải chuyển tiền chuộc, đôi khi lên đến hàng trăm triệu đồng. Thậm chí, có trường hợp nạn nhân bị thao túng tâm lý đến mức tự trộm tài sản của ông bà, cha mẹ đem bán lấy tiền chuyển khoản cho kẻ lừa đảo.
II. Khuyến cáo và biện pháp phòng tránh
Phòng, chống "bắt cóc online" là trách nhiệm chung của gia đình, nhà trường và toàn xã hội. Công an xã Nhân Thắng khuyến cáo người dân cần cảnh giác và thực hiện các biện pháp sau:
1. Nguyên tắc làm việc của Cơ quan Công an:
- Cơ quan Công an khi cần làm việc với người dân sẽ gửi trực tiếp giấy mời, giấy triệu tập hoặc thông qua Công an địa phương; không làm việc qua điện thoại, qua mạng xã hội.
- Cơ quan Công an không yêu cầu chuyển tiền để phục vụ công tác điều tra.
- Cơ quan Công an không yêu cầu người dân đến nơi vắng người.
2. Đối với cá nhân học sinh, sinh viên:
- Khi có người điện thoại thông báo bị truy tố, có lệnh bắt,... cần giữ bình tĩnh, không hoảng sợ.
- Tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân (tên, địa chỉ, số điện thoại) cho người lạ.
- Không cung cấp mật khẩu tài khoản Zalo, Facebook, tài khoản ngân hàng dưới bất kỳ hình thức nào.
- Không truy cập các đường link không rõ nguồn gốc.
- Nên biết hoài nghi, cảnh báo người lớn khi nhận được bất kỳ yêu cầu bất thường nào như rút tiền, đi khỏi nhà, hoặc quay video.
3. Đối với gia đình và nhà trường:
- Gia đình, nhà trường cần tăng cường tuyên truyền, giáo dục để con em mình nhận thức rõ về các thủ đoạn lừa đảo này.
- Nếu nhận được thông tin con em bị bắt cóc hoặc yêu cầu chuyển tiền chuộc, gia đình cần bình tĩnh, không làm theo yêu cầu của đối tượng. Ngay lập tức liên hệ với Cơ quan Công an nơi gần nhất để phối hợp và được hướng dẫn, giải cứu an toàn.
Công an tỉnh Tuyên Quang kêu gọi mỗi người dân, mỗi gia đình hãy nâng cao tinh thần cảnh giác, chủ động phòng ngừa trước tội phạm trên không gian mạng. Khi phát hiện dấu hiệu lừa đảo, hãy nhanh chóng trình báo, để Cơ quan Công an kịp thời điều tra, xử lý, bảo vệ an toàn cho bản thân và cộng đồng xã hội.
Thực hiện: Chẩu Diệm
