Bảo tàng Công an nhân dân tại Nha Công an Trung ương
Bảo tàng Công an nhân dân có diện tích khoảng 2.000m2, gồm 02 tầng; trưng bày khoảng 2.000 hiện vật. Tại tầng một (tầng hầm) của nhà trưng bày, nội dung trưng bày, giới thiệu thành tựu tiêu biểu của Công an 63 tỉnh thành, thành phố trong cả nước (trước thời điểm sáp nhập); mỗi tỉnh, thành phố được bố trí không gian trưng bày từ 2 đến 3m2. Tại tầng hai, nội dung trưng bày kết cấu tương tự một Bảo tàng Công an nhân dân “thu nhỏ” tại Hà Nội, giới thiệu quá trình hình thành và phát triển của lực lượng Công an nhân dân cùng những thành tựu, chiến công tiêu biểu; trọng tâm thể hiện thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp cùng với Nha Công an Trung ương. Tại đây, có bố trí không gian tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Bố cục nội dung trưng bày tại Bảo tàng Công an nhân dân gồm 03 chủ đề:
Chủ đề thứ nhất (nội dung trọng tâm): Công an nhân dân ra đời, bảo vệ chính quyền cách mạng và kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược (1945 - 1954): (1) Cách mạng Tháng Tám thành công, Công an nhân dân Việt Nam ra đời bảo vệ chính quyền cách mạng. (2) Những hoạt động tiêu biểu của Công an nhân dân trong kháng chiến chống Pháp.
Chủ đề thứ hai: Công an nhân dân trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ miền Bắc xã hội chủ nghĩa, đấu tranh giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (1954 -1975): (1) Công an nhân dân trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ miền Bắc xã hội chủ nghĩa. (2) Công an nhân dân trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng miền Nam thống nhất đất nước.
Chủ đề thứ ba: Công an nhân dân Việt Nam trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa (từ 1975 - đến nay): (1) Ổn định và giữ vững an ninh, trật tự sau ngày miền Nam giải phóng, đấu tranh chống chiến tranh phá hoại nhiều mặt của phản động quốc tế (1975 - 1980). (2) Bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội phục vụ sự nghiệp đổi mới của đất nước từ 1986 đến nay.
Không gian trưng bày tại tầng một của Bảo tàng Công an nhân dân
Nội dung trưng bày tại bảo tàng có sa bàn thể hiện các địa điểm Nha Công an Trung ương đóng quân thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp. Thời kỳ đầu tiên là địa điểm tại Đồng Đon (Khu di tích ngày nay). Từ tháng 4/1950 Nha Công an Trung ương đã chuyển đến xã Yên Nguyên, huyện Chiêm Hóa (nay là xã Yên Nguyên, tỉnh Tuyên Quang) chuẩn bị các công tác bảo vệ Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ II của Đảng. Một thời gian ngắn sau đó Nha Công an Trung ương chuyển đến xã Tân Thịnh, huyện Chiêm Hóa (nay là xã Hòa An, tỉnh Tuyên Quang) đóng quân (từ giữa tháng 5/1951 đến cuối năm 1951). Từ cuối năm 1951 đến giữa năm 1952, Nha Công an Trung ương đóng quân tại xã Tân An, huyện Chiêm Hóa (nay là xã Tân An, tỉnh Tuyên Quang) và sau đó chuyển đến đóng ở thôn Đồng Min, xã Bình Yên, huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang (nay thuộc xã Minh Thanh, tỉnh Tuyên Quang).
Sau khi khánh thành đưa vào khai thác, từ năm 2010 đến nay, Bảo tàng Công an nhân dân cùng với Khu di tích lịch sử Nha Công an Trung ương là nơi diễn ra nhiều sự kiện quan trọng, mang ý nghĩa chính trị, nhân văn và các hoạt động đối ngoại của lực lượng Công an nhân dân. Đối với khách du lịch đây là một điểm đến hấp dẫn không thể thiếu trong hành trình đến với Tân Trào - Thủ đô Khu giải phóng, Thủ đô kháng chiến.
Thực hiện: Chẩu Diệm
